Στις 2 Μαΐου του 1972 ο Τζ. Έντγκαρ Χούβερ άφηνε την τελευταία του πνοή στην Ουάσινγκτον, κλείνοντας ένα κεφάλαιο πέντε δεκαετιών που καθόρισε τη σύγχρονη αμερικανική ιστορία ασφαλείας. Ήταν 77 ετών. Ως ιδρυτής και αδιαμφισβήτητος ηγέτης του Ομοσπονδιακού Γραφείου Ερευνών (FBI), ο Χούβερ παραμένει μία από τις πιο αμφιλεγόμενες και ταυτόχρονα αδιαμφισβήτητα επιδραστικές φυσιογνωμίες του 20ού αιώνα.
Αναλαμβάνοντας το 1924, ο Χούβερ μετέτρεψε ένα διαλυμένο και αναποτελεσματικό σώμα σε έναν φορέα εθνικής ισχύος. Δημιούργησε προηγμένα αρχεία, εργαστήρια εγκληματολογίας και ένα πρότυπο για τις μελλοντικές υπηρεσίες πληροφοριών. Ήταν πρωτοπόρος στη χρήση δακτυλικών αποτυπωμάτων, αρχείων και επιστημονικών μεθόδων για την εξιχνίαση εγκλημάτων.
Ωστόσο, η προσήλωσή του στην “εσωτερική ασφάλεια” συνοδευόταν και από σκιώδεις τακτικές: παρακολουθήσεις χωρίς ένταλμα, εκβιασμοί πολιτικών, και ένας προσωπικός φάκελος για σχεδόν κάθε σημαίνοντα Αμερικανό — από τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ μέχρι τον Τζον Λένον.

© Getty Images / Ideal Image
Για κάποιους, ο Χούβερ ήταν ο απόλυτος υπερασπιστής της τάξης και της εθνικής ασφάλειας — ο άνθρωπος που προστάτευσε τη χώρα από κομμουνιστές, αναρχικούς και εγκληματικές οργανώσεις. Για άλλους, ήταν ένας αυταρχικός παρασκηνιακός παράγοντας, που λειτουργούσε πέρα από κάθε λογοδοσία, υπό τη σκιά ενός “κράτους εν κράτει”.
Η μακροχρόνια θητεία του (48 χρόνια, κάτω από οκτώ προέδρους) αποδεικνύει τόσο την επιρροή όσο και τον φόβο που ενέπνεε στους πολιτικούς του αντιπάλους. Κανείς δεν τόλμησε να τον αποπέμψει. Η κληρονομιά του συνεχίζει να επηρεάζει την πολιτική κουλτούρα των ΗΠΑ και να γεννά ερωτήματα για τη σχέση ελευθερίας και ασφάλειας.

© Getty Images / Ideal Image
Ο θάνατός του το 1972, λίγο πριν από το ξέσπασμα του σκανδάλου Γουότεργκεϊτ, σηματοδότησε και το τέλος μιας εποχής. Μετά τον θάνατό του, αποκαλύφθηκαν πολλές από τις πιο σκοτεινές πρακτικές του. Το Κογκρέσο ψήφισε στη συνέχεια περιορισμούς στις εξουσίες του FBI και θεσπίστηκαν νέοι έλεγχοι και ισορροπίες.
Παρόλα αυτά, το όνομά του δεσπόζει ακόμη στην πρόσοψη του αρχηγείου του FBI στην Ουάσινγκτον, προκαλώντας ανάμεικτα συναισθήματα — για κάποιους τιμή, για άλλους υπόμνηση μιας πιο σκοτεινής εποχής.
Διαβάστε επίσης: Το FBI στο στόχαστρο: Αποτυχίες που εξέθεσαν την Αμερικανική δικαιοσύνη