Ένα υπέροχο μυθιστόρημα και ένας σκηνοθέτης πρόθυμος να το διασκευάσει είναι κάτι που φαντάζει ιδανικό, δεδομένου ότι για τον συγγραφέα υπάρχει η προοπτική η ιστορία του να αγγίξει ένα νέο κοινό, το οποίο, με τη σειρά του, οδηγεί σε περισσότερες πωλήσεις, ενώ οι κινηματογραφιστές παίρνουν ένα έργο με προϋπάρχουσα βάση θαυμαστών που είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα κόψει πολλά εισιτήρια. Συχνά όμως, αυτού του είδους οι συνεργασίες δεν έχουν τα επιθυμητά αποτελέσματα.
Οι συγγραφείς, όπως και κάθε καλλιτέχνης, έχουν ένα συγκεκριμένο όραμα σχετικά με την τέχνη τους. Ακόμη και όταν η δουλειά τους γίνεται μία ταινία που κερδίζει παγκόσμια αναγνώριση και οικονομική επιτυχία, μπορεί να παρεκκλίνει από αυτό που είχαν οραματιστεί, με αποτέλεσμα να νιώθουν προδομένοι μπροστά στη μεγάλη οθόνη.
Από τις βραβευμένες με Όσκαρ μέχρι τις διαχρονικές κλασικές, αυτές οι ταινίες διακρίθηκαν για το μεγαλείο τους — αλλά οι συγγραφείς έμειναν δυσαρεστημένοι από την καλλιτεχνική προσέγγιση του σκηνοθέτη.
Η Λάμψη – Στίβεν Κινγκ
Ο Στίβεν Κινγκ, ο οποίος συγκαταλέγεται στους πιο διασκευασμένους συγγραφείς και θεωρείται μετρ του λογοτεχνικού τρόμου, συχνά αντιδρά στην μεταφορά των έργων του στην μεγάλη οθόνη, με πιο τρανταχτό παράδειγμα την ταινία “Η Λάμψη” του Στάνλεϊ Κιούμπρικ, την οποία μισεί ακόμη και μετά από τρεις δεκαετίες από τη δημιουργία της.
Όταν είδε την είδε στις αίθουσες, ο Κινγκ δήλωσε πως είναι απαράδεκτη μεταφορά του βιβλίου του, καθώς δείχνει το Κακό να πηγάζει περισσότερο μέσα από τον χαρακτήρα, παρά από το ξενοδοχείο, ενώ την βρήκε και ιδιαίτερα σεξιστική.
Κουρδιστό Πορτοκάλι – Άντονι Μπέρτζες
Ο συγγραφέας Άντονι Μπέρτζες στο μυθιστόρημα με κεντρικούς χαρακτήρες τον νεαρό Άλεξ και την παρέα του, που παραβατούν ανεξέλεγκτα στους δρόμους της φουτουριστικής Αγγλίας, έγραψε 21 κεφάλαια. Τόσα ήταν και τα χρόνια έως την ενηλικίωση στη Βρετανία.
Ο εκδότης του Μπέρτζες, ο W.W. Norton, δεν συμπεριέλαβε στην αμερικανική έκδοση του βιβλίου το τελευταίο κεφάλαιο. Αυτό όμως άλλαζε δραματικά την ουσία του μυθιστορήματος.
Ο Μπέρτζες στο τέλος του βιβλίου παρουσιάζει τον Άλεξ αναμορφωμένο και συνειδητοποιημένο ότι η βία ήταν απλώς το καταφύγιο της νεανικής του πλήξης. Αντίθετα, ο Κιούμπρικ στη μεταφορά του έργου στον κινηματογράφο επέλεξε να εμφανίσει τη νεανική βία εγγενές χαρακτηριστικό, αδύνατο να εξαλειφθεί από τα προγράμματα της πολιτείας. Έτσι, στο κινηματογραφικό σενάριο ο Άλεξ λίγο μετά την αποφυλάκισή του επιστρέφει στο εγκληματικό παρελθόν του.
Είναι ενδιαφέρον ότι ο Μπέρτζες συμφώνησε να βοηθήσει στην προώθηση της ταινίας και μάλιστα την υπερασπίστηκε ενάντια στους αρχικούς ισχυρισμούς ότι εμπνέει βία στον πραγματικό κόσμο. Ωστόσο, όπως αναφέρθηκε στο Sexplosion (ένα ερευνητικό βιβλίο για την αμφισβήτηση των ταμπού στην τέχνη από το 1968-1973), ο Μπέρτζες προσπάθησε να την εκλογικεύσει, γιατί θεωρούνταν υπεύθυνος για αυτό που υποτίθεται ότι είχε προκαλέσει η ταινία. Λέει ότι συνειδητοποίησε “πόσο μικρό αντίκτυπο μπορεί να έχει ακόμη και ένα συγκλονιστικό βιβλίο σε σύγκριση με μια ταινία. Το επίτευγμα του Κιούμπρικ κατάπιε το έργο μου, κι όμως ήμουν υπεύθυνος για αυτό που κάποιοι αποκαλούσαν κακή επιρροή του στους νέους”. Το Sexplosion αναφέρει, “Ο Μπέρτζες, από την πλευρά του, μισούσε την ταινία. Ή τον Κιούμπρικ. Ή και τα δύο.”
V for Vendetta – Άλαν Μουρ
Η κινηματογραφική ταινία “V for Vendetta” είναι πολιτικό δυστοπικό περιπετειώδες θρίλερ, παραγωγής 2005 σε σκηνοθεσία Τζέιμς ΜακΤιγκ. Το σενάριο έγραψαν οι Λίλι και Λάνα Γουατσόφσκι οι οποίες ανέλαβαν και την παραγωγή μαζί με τον Τζόελ Σίλβερ. Αποτελεί κινηματογραφική μεταφορά του ομότιτλου βιβλίου κόμικ των Άλαν Μουρ και Ντέιβιντ Λόιντ.
Ο Μουρ διαχώρισε τον εαυτό του από την ταινία εξαιτίας της έλλειψης συμμετοχής του στη συγγραφή του σεναρίου ή τη σκηνοθεσία, καθώς και των συνεχών διαφωνιών του για τις κινηματογραφικές μεταφορές της δουλειάς του. Διέκοψε τη συνεργασία του με τον εκδότη του, τη DC Comics αφού η Warner απέτυχε να ανακαλέσει τις δηλώσεις για την υποτιθέμενη έγκριση του Μουρ για την ταινία. Ο Μουρ είπε ότι το σενάριο είχε τρύπες στην πλοκή του και ότι ήταν αντίθετο με το θέμα της πρωτότυπης δουλειάς του, το οποίο ήταν να τοποθετήσει δύο πολιτικά άκρα (το φασισμό και τον αναρχισμό) το ένα ενάντια στο άλλο. Υποστηρίζει ότι το έργο του αναδιατυπώθηκε ως μια ιστορία του “τρέχοντος αμερικανικού νεοσυντηρητισμού εναντίον του σημερινού αμερικανικού φιλελευθερισμού”. Σύμφωνα με τις επιθυμίες του, το όνομα του Μουρ δεν εμφανίζεται στους τίτλους τέλους της ταινίας. Ο συνδημιουργός του κόμικ Ντέιβιντ Λόιντ στήριξε την ταινία, λέγοντας ότι το σενάριο είναι πολύ καλό και ότι ο Μουρ θα ήταν πραγματικά χαρούμενος με μια πλήρη προσαρμογή του βιβλίου στον κινηματογράφο.
Das Boot – Λόταρ-Γκίντερ Μπούχαϊμ
To “Das Boot” του Βόλφγκανγκ Πέτερσεν θεωρείται μία από τις σπουδαιότερες του Γερμανικού Κινηματογράφου και βρίσκεται μέσα στις 250 κορυφαίες ταινίες όλων των εποχών στο IMDb.
Το σενάριο βασίστηκε το ομώνυμο μυθιστόρημα του Λόταρ-Γκίντερ Μπούχαϊμ, του 1973, το οποίο τοποθετείται στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, ακολουθώντας τα τεκταινόμενα ενός υποβρυχίου τύπου VIIC (σειριακός αριθμός U-96), και τα όσα έζησαν σε μία δύσκολη επιχείρηση στη Μάχη του Ατλαντικού.
Ήδη από τη στιγμή της κυκλοφορίας της, η ταινία έλαβε θετικές κριτικές και είχε και εισπρακτική επιτυχία, ωστόσο, ο Μπούχαϊμ δεν ήταν τόσο ευχαριστημένος από τη διασκευή του μυθιστορήματός του.
Ο Μπούχαϊμ τόνισε την απογοήτευσή του για την παραγωγή του “Das Boot” και για το τελικό προϊόν, λέγοντας: “Περπατούσα με κατάθλιψη γιατί αυτό που έβλεπα δεν ήταν καθόλου αυτό που είχα στο μυαλό μου για αυτήν την ταινία”. Συνέχισε λέγοντας: “Η ταινία μου, που δεν έγινε, είχε σκοπό να έχει την πνοή και τη βία μιας ελληνικής τραγωδίας. Αυτό που δημιουργήθηκε αντιθέτως αποδεικνύεται μια ταινία δράσης βασισμένη στο αμερικανικό μοντέλο”.
American Psycho – Μπρετ Ίστον Έλις
Το “American Psycho” είναι μια τρομερή ταινία που έμεινε αρκετά πιστή στο βιβλίο που βασίστηκε. Ωστόσο, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ταινία είναι είναι ένα κλικ καλύτερη από το μυθιστόρημα του Μπρετ Ίστον Έλις που οποίο κυκλοφόρησε το 1991 μέσα σε μια θύελλα αντιδράσεων – λόγω των βίαιων, ρεαλιστικών περιγραφών – κυρίως λόγω της εξαιρετικής ερμηνείας του Κρίστιαν Μπέιλ.
Σύμφωνα με τον συγγραφέα, “το American Psycho, δεν νομίζω ότι λειτουργεί πραγματικά ως ταινία. Η ταινία είναι μια χαρά, αλλά νομίζω ότι αυτό το βιβλίο είναι απροσάρμοστο γιατί έχει να κάνει με τη συνείδηση και δεν μπορείς πραγματικά να βγάλεις αυτή την ευαισθησία”.
Πρόγευμα στο Τίφανις – Τρούμαν Καπότε
Η εικόνα της Όντρεϊ Χέμπορν που φοράει μαύρο φόρεμα και μαργαριτάρια κρατώντας ένα τσιγάρο είναι σχεδόν εμβληματική, ωστόσο, ο Τρούμαν Καπότε δυσανασχετούσε με την επιλογή της πρωταγωνίστριας, σε σημείο που αμαύρωσε την φήμη της κινηματογραφικής μεταφορά του βιβλίου του.
Ο συγγραφέας του βιβλίου ήθελε τον ρόλο να υποδυθεί η φίλη του Μέριλιν Μονρόε και πίεζε το στούντιο προς αυτή την κατεύθυνση. Θύμωσε λοιπόν πάρα πολύ, όταν έμαθε για την πρόσληψη της Όντρεϊ Χέμπορν και, όταν είδε την ταινία, δήλωσε πως το τελικό αποτέλεσμα τον έκανε να θέλει να ξεράσει.
Διαβάστε επίσης: Οι ταινίες που έκαναν ακόμα και τον πιο σκληρό τύπο εκεί έξω να δακρύσει!