Προσοχή, το άρθρο περιέχει spoilers!
Η κινηματογραφική τέχνη ανέκαθεν κατείχε τη δύναμη να μαγεύει και να εκπλήσσει το κοινό της. Από τις πρώτες βουβές ταινίες έως τα σημερινά εντυπωσιακά blockbusters, οι σκηνοθέτες επιδιώκουν συνεχώς να ενθουσιάζουν και να προκαλούν συναισθήματα. Ένα από τα πιο αποτελεσματικά εργαλεία που χρησιμοποιούν για να επιτύχουν αυτό το στόχο είναι το ανατρεπτικό φινάλε – η αιφνιδιαστική εξέλιξη στην ιστορία που αλλάζει εντελώς την οπτική μας για όσα έχουμε δει μέχρι εκείνη τη στιγμή.
Οι ανατροπές στο τέλος μιας ταινίας είναι κάτι περισσότερο από απλώς ένα plot twist. Συχνά αναγκάζουν το κοινό να αναθεωρήσει όλη την ταινία, να αναρωτηθεί για τα υποκείμενα μηνύματα και να εξετάσει βαθύτερα τις θεματικές της. Είναι αυτές οι ανατροπές που παραμένουν ανεξίτηλες στη μνήμη μας και μας κάνουν να συζητούμε για αυτές χρόνια μετά την πρώτη προβολή τους.
Παρακάτω σας παρουσιάζουμε μερικές ταινίες με τα πιο ανατρεπτικά φινάλε όλων των εποχών.
Έκτη Αίσθηση (1999)
Η πλοκή: Μετά από μια εισβολή στο σπίτι του, ο παιδοψυχολόγος Δρ. Μάλκολμ Κρόου, πυροβολείται από έναν πρώην ασθενή του στην κοιλιά. Επιστρέφει στην εργασία του και αναλαμβάνει να βοηθήσει τον Κόουλ Σίαρ, ένα μοναχικό αγόρι που έχει την ικανότητα να βλέπει τους νεκρούς.
Η ανατροπή: Ο Δρ. Κρόου είναι στην πραγματικότητα νεκρός.
Fight Club (1999)
Η πλοκή: Ένας ανώνυμος αφηγητής (Έντουαρντ Νόρτον), είναι δυσαρεστημένος με τη δουλειά γραφείου που κάνει και οργανώνει ένα κλαμπ πάλης (“fight club”) με έναν κατασκευαστή σαπουνιών, τον Τάιλερ Ντέρντεν (Μπραντ Πιτ). Το κλαμπ πάλης μετατρέπεται σύντομα σε εθνικό κίνημα.
Η ανατροπή: Ο αφηγητής υποφέρει από διασχιστική διαταραχή ταυτότητας – αυτός και ο Τάιλερ Ντέρντεν είναι το ίδιο πρόσωπο.
Συνήθεις Ύποπτοι (1995)
Η πλοκή: Η ταινία εξελίσσεται μέσα από την ανάκριση του Ρότζερ “Βέρμπαλ” Κιντ, ενός μικρολωποδύτη ανάπηρου, ο οποίος είναι ο μόνος επιζών από μία σφαγή που έγινε στην προβλήτα του Λιμανιού του Λος Άντζελες. Ο Βέρμπαλ εξηγεί στον αστυνομικό πως η συμμορία του βρέθηκε εκεί, αλλά και πως ο (τρομερός) νονός της νύχτας Κάιζερ Σόζε, τους χάλασε τη δουλειά. Η ανάκριση γίνεται μέσω αφηγήσεων και flashback, ενώ όσο προχωράει γίνεται ιδιαιτέρως πολύπλοκη.
Η ανατροπή: Ο Βέρμπαλ αφήνεται ελεύθερος μόλις τελείωσε η ανάκριση. Στιγμές αργότερα, ο αστυνομικός που τον ανέκρινε συνειδητοποιεί ότι όλη η ιστορία του Βέρμπαλ ήταν ένα ψέμα και πώς ο ίδιος ήταν ο Κάιζερ Σόζε. Η ταινία φημίζεται ότι έχει ένα από τα διασημότερα plot twist στην ιστορία του κινηματογράφου.
Οι Άλλοι (2001)
Η πλοκή: Η Γκρέις Στούαρτ (Νικόλ Κίντμαν), σύζυγος του Τσαρλς Στούαρτ – ενός στρατιώτη που έφυγε στον πόλεμο και του οποίου η τύχη αγνοείται – μένει σε μια απομονωμένη βικτωριανή έπαυλη μαζί με τα δύο παιδιά της, που μια σπάνια ασθένεια κρατά μακριά από το φως του ήλιου. Ο παράξενος τρόπος ζωής της οικογένειας διαταράσσεται από τον ερχομό τριών μυστηριωδών υπηρετών, αλλά και από τη διαπίστωση ότι το σπίτι κατοικείται από «άλλους» που θέλουν να τους εκδιώξουν.
Η ανατροπή: Η Γκρέις και τα παιδιά της είναι φαντάσματα – όπου λαχταρώντας την επιστροφή του άντρα της και τσαντισμένη με τις αταξίες των παιδιών της, τα έπνιξε με ένα μαξιλάρι. Κατόπιν, αφού συνειδητοποίησε τι είχε κάνει, αυτοκτόνησε με καραμπίνα.
Oldboy (2003)
Η πλοκή: Ένας συνηθισμένος άνθρωπος απάγεται από αγνώστους και μένει φυλακισμένος επί 15 χρόνια, χωρίς να γνωρίζει την αιτία. Όταν ξαφνικά αποφυλακίζεται, αναζητά τους δεσμώτες του, όμως ο άγνωστος δήμιος του συνεχίζει να ελέγχει τη ζωή του, κάνοντας τον μια μαριονέτα σ’ ένα μακιαβελικό σχέδιο εκδίκησης.
Η ανατροπή: Η αποκάλυψη του αληθινού σχεδίου πίσω από την απαγωγή του πρωταγωνιστή και η φρικτή αλήθεια για την ταυτότητα της κόρης του.
The Prestige (2006)
Η πλοκή: Η ιστορία ακολουθεί τον Ρόμπερτ Άνγκιερ (Χιου Τζάκμαν) και τον Άλφρεντ Μπόρντεν, αντιπάλους επί σκηνής μάγους του Λονδίνου στα τέλη του 19ου αιώνα. Παθιασμένοι με τη δημιουργία των καλύτερων ψευδαισθήσεων επί σκηνής, ανταγωνίζονται, με τραγικά αποτελέσματα. Το παιχνίδι παίζεται βρώμικα, οι εμμονές, η εξαπάτηση και η ζήλια κυριαρχούν στο προσκήνιο ενώ κανένας δεν είναι διατεθειμένος να υποχωρήσει.
Η ανατροπή: Ο Μπόρντεν είναι στην πραγματικότητα δύο άτομα -δίδυμοι, για να είμαστε ακριβείς, και έτσι έκανε τόσα πολλά από τα κόλπα του. Εν τω μεταξύ, ο Άνγκιερ έκανε τα κόλπα του κλωνοποιώντας τον εαυτό του με την βοήθεια του Νίκολα Τέσλα – σκοτώνοντας τους κλώνους του μετά από κάθε τέχνασμα.
Το Νησί των Καταραμένων (2010)
Η πλοκή: Καλοκαίρι 1954. Ο Αμερικανός αστυνόμος Τέντι Ντάνιελς κι ο νέος συνεργάτης του, ο Τσακ φτάνουν σ’ ένα νησί κάπου στα ανοιχτά της Αμερικής, όπου βρίσκεται το Ασκλιφ, το ψυχιατρικό νοσοκομείο για ψυχασθενείς εγκληματίες, για να διεξάγουν έρευνα για μια ασθενή που φαίνεται να δραπέτευσε μυστηριωδώς. Οταν ξαφνικά ξεσπάει μια καταιγίδα, ο Ντάνιελς βρίσκεται αποκλεισμένος εκεί και η διακριτική γραμμή μεταξύ πραγματικότητας και παράνοιας αρχίζει να γίνεται επικίνδυνα δυσδιάκριτη..
Η ανατροπή: Ο Ντάνιελς είναι στην πραγματικότητα ο Άντριου Λέντις, ο πιο επικίνδυνος ασθενής της κλινικής, ο οποίος είναι έγκλειστος στην πτέρυγα Γ για την δολοφονία της διπολικής γυναίκας του Ρέιτσελ, αφού εκείνη έπνιξε τα τρία παιδιά τους.
Σκοτεινό Χωριό (2004)
Η πλοκή: Οι κάτοικοι ενός απομονωμένου χωριού ζουν με το φόβο της ύπαρξης τρομακτικών μυθικών πλασμάτων στο γειτονικό δάσος. Μια μυστική συμφωνία υπάρχει ανάμεσά τους να μην πλησιάζει ο ένας στην περιοχή του άλλου, όταν, όμως, ένας νεαρός τραυματίζεται σοβαρά, η τυφλή αγαπημένη του αποφασίζει να διασχίσει το δάσος για να φέρει φάρμακα…
Η ανατροπή: Το χωριό υπάρχει στην σύγχρονη εποχή – ιδρύθηκε από μια ομάδα ανθρώπων που προσπαθούν να ξεφύγουν από τον πόνο που μπορεί να προκαλέσει ο έξω κόσμος. Η ιστορία για την ύπαρξη των τρομακτικών πλασμάτων, δημιουργήθηκε για να αποθαρρύνει τους κατοίκους του χωριού να φύγουν.
Memento (2000)
Η πλοκή: Η ιστορία εξελίσσεται αντίστροφα: η ταινία ξεκινά από το τέλος και καταλήγει στην αρχή. Ο Λέοναρντ Σέλμπι πάσχει από μια ιδιάζουσα μορφή αμνησίας. Δεν μπορεί να θυμηθεί τα πρόσφατα γεγονότα μετά από την επίθεση που δέχτηκε η γυναίκα του και για να θυμάται πράγματα έχει τατουάζ στο σώμα του και σημειώσεις σε χαρτάκια. Εκτός αυτού θέλει μόνος του να λύσει τον γρίφο και να ανακαλύψει τον δολοφόνο της γυναίκας του.
Η ανατροπή: Η σύζυγος του Λέοναρντ επέζησε από την εισβολή στο σπίτι, αλλά κατά λάθος την σκότωσε ο ίδιος αργότερα.
Se7en (1995)
Η πλοκή: Η αμερικάνικη νεο-νουάρ ταινία αφηγείται την προσπάθεια των ντετέκτιβ Σόμερσετ (Μόργκαν Φρίμαν) και Μιλς (Μπραντ Πιτ) να εξιχνιάσουν μια σειρά από τελετουργικούς φόνους εμπνευσμένους από τα επτά θανάσιμα αμαρτήματα.
Η ανατροπή: Το δέμα μέσα περιείχε το κεφάλι της γυναίκας του Μιλς, η οποία ήταν έγκυος. Ο Ντο του λέει πως πρέπει να τον σκοτώσει για να τον τιμωρήσει γιατί υπέπεσε στην αμαρτία του φθόνου. Σχέδιο του Ντο ήταν να οδηγήσει τον Μιλς στο αμάρτημα της οργής.
Το παιχνίδι (1997)
Η πλοκή: Τραυματισμένος από την αυτοκτονία του πατέρα του, ο επιτυχημένος επιχειρηματίας Νίκολας Βαν Όρτον (Μάικλ Ντάγκλας) πέφτει με τα μούτρα στην δουλειά, με αποτέλεσμα να αποξενωθεί από την σύζυγο του και τον αδερφό του, Κόνραντ (Σον Πεν). Για τα 48α του γενέθλια, ο Κόνραντ του κάνει ένα πρωτότυπο δώρο: την συμμετοχή του σε ένα παιχνίδι που υπόσχεται ότι θα του αλλάξει τη ζωή. Παίζοντας ο Νίκολας, συνειδητοποιεί ότι σημασία δεν έχει να βγεις κερδισμένος, αλλά απλώς ζωντανός. Στο φινάλε της ταινίας, ο Νίκολας βρίσκεται εγκλωβισμένος σε μια στέγη από τους υπαλλήλους της εταιρείας που διοργανώνει το παιχνίδι και σκοτώνει τυχαία τον αδερφό του. Μην μπορώντας να το αντέξει πηδάει στο κενό.
Η ανατροπή: “Το παιχνίδι” δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα παιχνίδι. Ο Κόνραντ και ο Νίκολας είναι και οι δύο ζωντανοί στο τέλος, καθώς ο Κόνραντ έχει ενορχηστρώσει τα πάντα προκειμένου να βοηθήσει τον Νίκολας να μην καταντήσει σαν τον πατέρα τους.
Ψυχώ (1960)
Η πλοκή: Στην πασίγνωστη ταινία του Άλφρεντ Χίτσκοκ, η Μάριον Κρέιν δολοφονείται (στην γνωστή σκηνή του μπάνιου) σε ένα έρημο μοτέλ από τη νοητικά άρρωστη μητέρα του ιδιοκτήτη Νόρμαν Μπέιτς, ο οποίος είναι ένας φαινομενικά συμπαθητικός και εξυπηρετικός νέος.
Η ανατροπή: Ο Μπέιτς δολοφόνησε τη μητέρα του πριν δέκα χρόνια και προσπάθησε να διαγράψει από την μνήμη του το έγκλημα, φέρνοντας την πίσω στην ζωή. Το να διατηρεί το πτώμα της δεν ήταν αρκετό γι’ αυτόν, έτσι ένα μέρος του εαυτού του υιοθέτησε την προσωπικότητά της. Δολοφόνησε τον Μάριον μεταμφιεσμένος η μητέρα του.
Το Κορίτσι που Εξαφανίστηκε (2014)
Η πλοκή: Την ημέρα της πέμπτης επετείου του γάμου τους, ο Νικ Νταν επιστρέφει σπίτι και ανακαλύπτει ότι η σύζυγός του, η Έιμι, έχει εξαφανιστεί. Η εξαφάνισή της λαμβάνει ισχυρή κάλυψη από τον τύπο και τα μίντια καθώς η Έιμι ήταν η έμπνευση των γνωστών παιδικών βιβλίων Amazing Amy που έγραψαν οι γονείς της. Σύντομα οι υποψίες ότι έχει δολοφονηθεί πέφτουν πάνω στον Νικ και η αμήχανη συμπεριφορά του ερμηνεύεται από τα μίντια ως ψυχοπαθολογική.
Η ανατροπή: Οι πραγματικές προθέσεις της Έιμι Νταν και το σατανικό της σχέδιο ανατρέπουν όλες τις προσδοκίες του θεατή.
Χωρίς Ίχνη (2007)
Η πλοκή: Στην Βοστώνη, δύο ιδιωτικοί ντετέκτιβ προσπαθούν να ξεδιαλύνουν το μυστήριο της εξαφάνισης ενός τετράχρονου κοριτσιού, το οποίο πιστεύεται ότι έχει πέσει θύμα απαγωγής. Τελικά θ’ ανακαλύψουν ότι η υπόθεση είναι πολύ πιο σκοτεινή απ’ όσο αρχικά φανταζόντουσαν.
Η ανατροπή: Η απαγωγή ήταν ψεύτικη – το κορίτσι που έλειπε ζούσε με τον αρχηγό της τοπικής αστυνομίας, του οποίου η κόρη πέθανε χρόνια νωρίτερα.
Φόβος Ενστίκτου (1996)
Η πλοκή: Ο νεαρός Έριν Στάμπλερ (Έντουαρντ Νόρτον) κατηγορείται για τη δολοφονία ενός αρχιεπισκόπου στο Σικάγο και ο δικηγόρος Μάρτιν Βέιλ (Ρίτσαρντ Γκιρ) αναλαμβάνει την υπεράσπισή του αποβλέποντας σε προσωπικά οφέλη από την τηλεοπτική κάλυψη της υπόθεσης. Ο Στάμπλερ πάσχει από διαταραχή πολλαπλής προσωπικότητας, κατηγορώντας για την δολοφονία το alter ego του, τον Ρόι”.
Η ανατροπή: Ο Στάμπλερ δεν έχει διαταραχή πολλαπλής προσωπικότητας- η αληθινή του προσωπικότητα είναι αυτή του ψυχοπαθή Ρόι.
Διαβάστε επίσης: 15 ταινίες που αποδεικνύουν ότι η εκδίκηση είναι καλό πιάτο όταν σερβίρεται κρύο