Η αλλαγή της ώρας, είτε για την καλοκαιρινή είτε για τη χειμερινή περίοδο, αποτελεί μια μικρή αλλά σημαντική παρέμβαση στη ρουτίνα μας. Αν και διαρκεί μόλις μία ώρα, οι επιπτώσεις αυτής της αλλαγής στο βιολογικό μας ρολόι και στη διάθεση είναι αρκετά πιο σύνθετες και βαθιές από ό,τι φαίνεται.
Βιολογικό ρολόι και κύκλος ύπνου
Το ανθρώπινο σώμα ακολουθεί έναν φυσικό κιρκάδιο ρυθμό, που ελέγχει τον κύκλο ύπνου-αφύπνισης, τη θερμοκρασία του σώματος, την ορμονική λειτουργία και τη διάθεση. Η αλλαγή της ώρας, ιδιαίτερα η μετακίνηση προς τη χειμερινή ώρα, προκαλεί απότομες μεταβολές σε αυτόν τον κύκλο, οδηγώντας σε ένα φαινόμενο που οι ερευνητές αναφέρουν ως “κοινωνικό jet lag”.
Οι άνθρωποι χρειάζονται συνήθως μερικές ημέρες για να προσαρμοστούν στις νέες ώρες αφύπνισης και ύπνου, με αποτέλεσμα την κούραση, τη μειωμένη απόδοση και την ευερεθιστότητα. Έρευνες έχουν δείξει ότι ακόμη και μικρές διαταραχές στον ύπνο μπορούν να προκαλέσουν αυξημένο στρες και άγχος.
Φυσικό φως και διάθεση
Η έκθεση στο φως παίζει καθοριστικό ρόλο στην παραγωγή της μελατονίνης, η οποία είναι υπεύθυνη για τη ρύθμιση του ύπνου. Όταν μειώνονται οι ώρες της ημέρας κατά τη χειμερινή περίοδο, ο εγκέφαλος λαμβάνει λιγότερη διέγερση από το φυσικό φως, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε αισθήματα μελαγχολίας ή ακόμη και εποχική συναισθηματική διαταραχή (ΕΣΔ).
Η έλλειψη φωτός έχει συσχετιστεί με πτώση των επιπέδων της σεροτονίνης, της “ορμόνης της ευτυχίας”, γεγονός που μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη διάθεση και να οδηγήσει σε συναισθήματα θλίψης και ατονίας.
Καρδιαγγειακή υγεία και στρες
Οι αλλαγή της ώρας έχει επίσης συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο για καρδιαγγειακές επιπλοκές. Έρευνα που δημοσιεύτηκε στο New England Journal of Medicine έδειξε ότι το ποσοστό εμφράγματος αυξάνεται τις πρώτες δύο ημέρες μετά την αλλαγή της ώρας την άνοιξη, όταν χάνουμε μία ώρα ύπνου. Αυτή η ξαφνική στέρηση ύπνου μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα στρες και την αρτηριακή πίεση, επηρεάζοντας αρνητικά την υγεία μας.
Ψυχολογική ανθεκτικότητα και συμβουλές
Η αλλαγή της ώρας μπορεί να είναι ένα αναπόφευκτο κομμάτι της ζωής μας, αλλά υπάρχουν τρόποι να μετριαστούν οι ψυχολογικές της επιπτώσεις. Ορισμένες πρακτικές περιλαμβάνουν:
Σταδιακή προσαρμογή του ύπνου πριν από την αλλαγή της ώρας.
Αυξημένη έκθεση στο φυσικό φως, ιδιαίτερα το πρωί, για να βοηθήσει στην προσαρμογή του βιολογικού ρολογιού.
Φυσική άσκηση και υγιεινή διατροφή, που συμβάλλουν στη σταθεροποίηση της διάθεσης και στη βελτίωση της ψυχικής ευεξίας.
Διαβάστε επίσης: Οι 7 πιο ερωτικοί χοροί: Δείτε τι λένε οι μελέτες