Η ελευθερία είναι μια λέξη που συχνά προφέρουμε, μα σπάνια την κατανοούμε σε όλο της το βάθος. Συνήθως τη συνδέουμε με πολιτικά δικαιώματα, με την απουσία περιορισμών ή με την ικανότητα να πράττουμε όπως θέλουμε. Όμως η βαθύτερη ουσία της ελευθερίας δεν είναι μόνο εξωτερική, είναι κυρίως εσωτερική. Και στην καρδιά της βρίσκεται η απουσία του φόβου.
Όταν φοβάσαι, η σκέψη σου φυλακίζεται. Οι αποφάσεις σου μικραίνουν, ορίζονται όχι από την επιθυμία σου αλλά από την αγωνία μήπως χάσεις κάτι, μήπως αποτύχεις, μήπως απορριφθείς. Ο φόβος είναι δεσμώτης που δεν χρειάζεται αλυσίδες, γιατί γεννιέται μέσα μας. Έτσι, μπορεί να είσαι “ελεύθερος” σε μια δημοκρατία, με δικαιώματα και ευκαιρίες, αλλά να ζεις δεμένος από αόρατα δεσμά: του φόβου για το άγνωστο, του φόβου της κριτικής, του φόβου να σταθείς όρθιος απέναντι στο άδικο.
Η αληθινή ελευθερία αρχίζει τη στιγμή που ο άνθρωπος καταφέρνει να κοιτάξει τον φόβο του κατάματα και να μην τον αφήσει να ορίζει τη ζωή του. Όχι να τον αγνοήσει, γιατί ο φόβος είναι φυσικό ένστικτο επιβίωσης, αλλά να τον δαμάσει, να τον μετατρέψει σε γνώση και δύναμη. Να πει: “Ναι, φοβάμαι, αλλά θα προχωρήσω”.
Στην ιστορία, οι κοινωνίες που κατέκτησαν ελευθερίες ήταν αυτές όπου κάποιοι άνθρωποι ξεπέρασαν τον φόβο τους. Οι αγωνιστές που ύψωσαν το ανάστημα τους απέναντι στην τυραννία δεν ήταν άφοβοι, αλλά ήταν ελεύθεροι επειδή δεν άφησαν τον φόβο να τους σταματήσει. Το ίδιο ισχύει και στη σημερινή καθημερινότητα. Ελεύθερος είναι εκείνος που τολμά να αγαπήσει χωρίς να φοβάται την απόρριψη, που εργάζεται δημιουργικά χωρίς να φοβάται την αποτυχία, που μιλά με ειλικρίνεια χωρίς να φοβάται την κριτική.
Η ελευθερία, λοιπόν, δεν είναι προνόμιο που σου χαρίζεται. Είναι εσωτερική στάση. Είναι η θαρραλέα απόφαση να ζήσεις χωρίς να επιτρέψεις στον φόβο να σε κυβερνά.
Γιατί ελευθερία σημαίνει ακριβώς αυτό: να μη φοβάσαι
Διαβάστε επίσης: Όταν η καλοσύνη γίνεται παγίδα: Η εκμετάλλευση στις σχέσεις και στην εργασία