Όλοι έχουμε περάσει φάσεις όπου νιώσαμε πως “τα ξέρουμε όλα”, πως είμαστε άτρωτοι ή πως ο κόσμος περιστρέφεται γύρω από εμάς. Μέχρι που έρχεται μια ταινία να μας ρίξει ένα δυνατό – αλλά απαραίτητο – χαστούκι πραγματικότητας. Αυτές οι ταινίες δεν χαϊδεύουν αυτιά. Αντίθετα, “γδύνουν” το εγώ και μας κάνουν να επαναπροσδιορίσουμε τη θέση μας στον κόσμο.
Ακολουθούν μερικές δυνατές κινηματογραφικές προτάσεις που λειτουργούν σαν καθρέφτη, κι όχι κολακευτικό…
Whiplash (2014)
Μια ωδή στην τελειομανία, αλλά και μια σκληρή υπενθύμιση ότι το ταλέντο δεν σε κάνει άγιο. Η εμμονή για αναγνώριση συγκρούεται με την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Ο νεαρός Άντριου πιστεύει πως είναι ο επόμενος μεγάλος ντράμερ, αλλά ο αδυσώπητος καθηγητής του τον φέρνει αντιμέτωπο με τις ψευδαισθήσεις μεγαλείου του. Μια ωμή, σχεδόν βασανιστική καταβύθιση στο τι πραγματικά σημαίνει “μεγάλος”.
Amadeus (1984)
Ο Σαλιέρι, ένας επιτυχημένος μουσικός με αξιοπρέπεια και φήμη, συντρίβεται όταν έρχεται αντιμέτωπος με το ατόφιο ταλέντο του Μότσαρτ. Το “εγώ” του διαλύεται από την αναγνώριση ότι όσο σκληρά κι αν δουλέψει, δεν θα φτάσει ποτέ εκείνον που τον έχει “αγγίξει από τον Θεό». Ταινία-μάθημα για την αλαζονεία, τη ζήλια και το τίμημα της μετριότητας.
Into the Wild (2007)
Ένας νεαρός, ταλαντούχος και ιδεαλιστής αποφασίζει να παρατήσει τα πάντα και να ζήσει στην άγρια φύση, μακριά από την κοινωνία. Στην πορεία, όμως, μαθαίνει με τον πιο σκληρό τρόπο ότι ο άνθρωπος δεν είναι αυτάρκης και πως η αλαζονεία του μπορεί να έχει τραγικό τίμημα. Συγκλονιστικό, βασισμένο σε αληθινή ιστορία.
Synecdoche, New York (2008)
Ένας σκηνοθέτης προσπαθεί να φτιάξει το αριστούργημα της ζωής του. Όμως η εμμονή του να αναπαραστήσει την πραγματικότητα με απόλυτη λεπτομέρεια οδηγεί στη διάλυση της προσωπικής του ζωής και στη σταδιακή του αποσύνθεση. Μια φιλοσοφική βουτιά στην ψευδαίσθηση του ελέγχου και την τραγικότητα του ανθρώπινου “εγώ”.
The Great Beauty (2013)
Ο κοσμικός συγγραφέας Τζεπ Γκαμπαρντέλα ζει μια ζωή γεμάτη πάρτι και αναγνώριση. Μα όσο περνούν τα χρόνια, η κενότητα πίσω από την επίπλαστη “μεγαλοπρέπεια” γίνεται αβάσταχτη. Ένα οπτικό και συναισθηματικό ποίημα που γκρεμίζει κάθε είδους ναρκισσισμό.
The Pursuit of Happyness (2006)
Εδώ, δεν πρόκειται για εγωισμό αλλά για ταπεινοφροσύνη υπό πίεση. Μια ιστορία που δείχνει πως όσο έξυπνος, εργατικός ή “ικανοποιημένος με τον εαυτό σου” κι αν είσαι, η ζωή μπορεί να σε κάνει να ξεκινήσεις απ’ το μηδέν. Και κάποιες φορές, να κοιμάσαι και σε… δημόσιες τουαλέτες.
Ikiru (1952)
Ένας δημόσιος υπάλληλος που θεωρεί τη ζωή του ασήμαντη, ανακαλύπτει πως έχει καρκίνο. Αντί να παραδοθεί, αποφασίζει να δώσει αληθινό νόημα στο λίγο χρόνο που του απομένει. Μια σοκαριστική, ανθρώπινη υπενθύμιση πως καμία θέση, ρόλος ή ψευδαίσθηση σημασίας δεν είναι τίποτα μπροστά στην ευθύνη να ζήσεις με ουσία.
By Ιωάννα Γιαννιώτη
Διαβάστε επίσης: Τι να ΜΗΝ κάνεις σε ένα νησί αυτό το καλοκαίρι (Αν θες να ξαναπάς…)
