Ο Χόρχε Λουίς Μπόρχες, ένας από τους σημαντικότερους λογοτέχνες του 20ου αιώνα που έγινε γνωστός για τα έργα ‘Η Ιστορία της Ατιμίας’, ‘Μυθοπλασίες’ και ‘Το βιβλίο των Φανταστικών Όντων’.
Γεννήθηκε στις 24 Αυγούστου του 1899 στο Μπουένος Άιρες της Αργεντινής και έζησε τα περισσότερα χρόνια της ζωής του τυφλός. Δίδαξε σε πανεπιστήμια των ΗΠΑ και αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτωρ στα μεγαλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου. Ήταν ποιητής, δοκιμιογράφος, συγγραφέας, μεταφραστής και μια από τις σημαντικότερες λογοτεχνικές μορφές του 20ού αιώνα.
© Gamma-Rapho / Getty Images / Ideal Image
Το πρώτο του βιβλίο ήταν μια συλλογή από ποιήματα, ακολούθησαν πληθώρα δοκιμίων και ποιημάτων. Η διεθνής αναγνώριση ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του 1960 με την παραλαβή του βραβείου Φορμεντόρ, το οποίο μοιράστηκε με τον Σάμιουελ Μπέκετ. Η ιταλική κυβέρνηση τον ονόμασε Commendatore, ενώ το Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Ώστιν τον κάλεσε για ένα χρόνο. Αυτό οδήγησε στην πρώτη περιοδεία διαλέξεων του Μπόρχες στις ΗΠΑ. Ακολούθησαν οι πρώτες μεταφράσεις έργων του στα αγγλικά το 1962, και τα επόμενα χρόνια περιοδείες στην Ευρώπη και την περιοχή των Άνδεων στη Νότια Αμερική. Το 1965 τιμήθηκε με διάκριση από τη βασίλισσα του Ηνωμένου Βασιλείου Ελισάβετ Β΄.
Δεν του απονεμήθηκε ποτέ το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας, ωστόσο το 1971 τιμήθηκε με το βραβείο Ιερουσαλήμ, το οποίο αποδίδεται σε συγγραφείς που ασχολούνται με την ανθρώπινη κοινωνία και ελευθερία. Στο τέλος της ζωής του έπασχε από καρκίνο του ήπατος. Πεθαίνει στις 14 Ιουνίου του 1986 στη Γενεύη.
Αποφθέγματα
– ‘Στη Βίβλο υπάρχουν εικόνες, μύθοι, μια θρησκεία, μόνο πού δεν υπάρχει σκέψη, στοχασμός. Είναι οι Έλληνες πού πρώτοι άρχισαν πραγματικά να στοχάζονται, οι πρώτοι πού δημιούργησαν ένα εξελιγμένο αστικό πολιτισμό.’
– ‘Να είμαι μαζί σου και να μην είμαι μαζί σου είναι ο μόνος τρόπος που έχω για να μετρώ το χρόνο.’
– ‘Το γράψιμο δεν είναι τίποτε άλλο από ένα κατευθυνόμενο όνειρο.’
– ‘Ο παράδεισος και η κόλαση μου φαίνονται δυσανάλογοι. Οι πράξεις των ανθρώπων δεν αξίζουν τόσο.’
– ‘Έκανε παρέα με πόρνες και με ποιητές… ακόμα και με άτομα πολύ χειρότερα.’
– ‘Δεν υπάρχει τρόπος να γνωρίζω αν τα γεγονότα που θα σας διηγηθώ είναι τα αίτια ή τα αποτελέσματα.’
– ‘Πάντα φανταζόμουν τον παράδεισο σαν ένα είδος βιβλιοθήκης.’
– ‘Είμαι όλοι οι συγγραφείς που έχω διαβάσει, όλοι οι άνθρωποι που έχω συναντήσει, όλες οι γυναίκες που έχω αγαπήσει, όλες οι πόλεις που έχω επισκεφθεί.’
– ‘Η αμφιβολία είναι ένα από τα ονόματα της νοημοσύνης.’
– ‘Μη μιλάς εκτός αν μπορείς να βελτιώσεις τη σιωπή.’
– ‘Άσε τους άλλους να υπερηφανεύονται για το πόσες σελίδες έχουν γράψει. Εγώ προτιμώ να υπερηφανεύομαι για αυτές που έχω διαβάσει.’
– ‘Κάθε ζωή διαμορφώνεται από μια μοναδική στιγμή, τη στιγμή που ο άνθρωπος συνειδητοποιεί, μια για πάντα, ποιος είναι.’
Και ένα απόσπασμα από το ποίημα ‘Μαθαίνεις’
[…]Και αρχίζεις να μαθαίνεις
πως τα φιλιά δεν είναι συμβόλαια
Και τα δώρα δεν είναι υποσχέσεις
Και αρχίζεις να δέχεσαι τις ήττες σου
με το κεφάλι ψηλά και τα μάτια ορθάνοιχτα
Με τη χάρη μιας γυναίκας
και όχι με τη θλίψη ενός παιδιού[…]
Διαβάστε επίσης: 15 μαθήματα ζωής από τον Νομπελίστα Ιρλανδό συγγραφέα Σάμιουελ Μπέκετ
