Ο Τζωρτζ Μπέρναρντ Σω ήταν θεατρικός συγγραφέας, δοκιμιογράφος αλλά και μουσικός κριτικός με χαρακτηριστικό ριζοσπαστικό πνεύμα που συχνά προκαλούσε αντιδράσεις. Είναι γνωστός για τα έργα “Η Αγία Ιωάννα”, “Το Επάγγελμα της κυρίας Γουόρεν” και “Πυγμαλίων”, ενώ έχει τιμηθεί με Νόμπελ Λογοτεχνίας και Όσκαρ.
Γεννήθηκε στις 26 Ιουλίου 1856 στο Δουβλίνο και ήταν το τρίτο και τελευταίο παιδί της οικογένειας. Σε νεαρή ηλικία ξεκίνησε να ανακαλύπτει τον συναρπαστικό κόσμο των γραμμάτων και των τεχνών, με την μητέρα του να τον ξεναγεί στην Εθνική Πινακοθήκη της Ιρλανδίας. Το 1872 η μητέρα του Σω εγκαταλείπει τον σύζυγο της παίρνοντας τα τρία της παιδιά στο Λονδίνο, ενώ στο μεσοδιάστημα η μια του αδερφή πεθαίνει.
Τέσσερα χρόνια αργότερα ο νεαρός Σω αποφασίζει ότι θέλει να γίνει συγγραφέας. Η οικογένεια δυσκολευόταν οικονομικά, η μητέρα του όμως έκανε τα πάντα για να στηρίξει το γιο της, που συνήθιζε να περνά το χρόνο του στο αναγνωστήριο του Βρετανικού Μουσείου, δουλεύοντας πάνω στα πρώτα του μυθιστορήματα.
Συγγραφική αρχή
Η συγγραφή των μυθιστορημάτων του αποδείχθηκε παταγώδης αποτυχία με τους εκδότες να τα απορρίπτουν συνεχώς. Ο Σω σύντομα έστρεψε το ενδιαφέρον του στην πολιτική αλλά και στις δράσεις των Βρετανών διανοούμενων. Το 1884 γίνεται μέλος της Fabian Society, μιας σοσιαλιστικής οργάνωσης που στόχος της ήταν η μεταμόρφωση της Αγγλίας σ’ ένα πιο πολιτικό και πνευματικό κέντρο. Ο Σω δεν άργησε να γίνει ενεργό μέλος και λίγο αργότερα έγραψε ένα διάσημο κείμενο το οποίο εκδόθηκε από την οργάνωση (Fabian Essays in Socialism, 1889).
Ένα χρόνο αργότερα ξεκινά να γράφει θεατρικές κριτικές σε μορφή βιβλίου και κατάφερε να δημιουργήσει το 1895 το Saturday Review. Αυτό το διάστημα ξεκίνησε να γράφει τα δικά του θεατρικά έργα.
Ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος το 1914 άλλαξε τη ζωή του. Για αυτόν, ο πόλεμος αντιπροσώπευε τη χρεωκοπία του καπιταλιστικού συστήματος, τις τελευταίες προσπάθειες επιβίωσης των αυτοκρατοριών του 19ου αιώνα και την τραγική απώλεια νέων ανθρώπων στ’ όνομα του πατριωτισμού. Οι απόψεις του εκφράζονταν σε σειρά άρθρων κάτω από το γενικό τίτλο “Κοινή Λογική Γύρω Από Τον Πόλεμο”. Αυτά τα άρθρα ήταν καταστροφικά για τη δημόσια εικόνα του και τον μετατρέψανε σε απόβλητο της κοινωνίας. Συζητήθηκε ακόμα και το ενδεχόμενο να δικαστεί για προδοσία. Όλη αυτή η κατάσταση είχε ως αποτέλεσμα να μειωθεί η παραγωγικότητά του ως συγγραφέα, αφού στο διάστημα αυτό κατάφερε να γράψει μόνο ένα έργο, το “Το σπίτι της πονεμένης καρδιάς”, που δείχνει τη πίκρα και την απόγνωσή του για τους πολιτικούς και τη κοινωνία.
Μετά τον πόλεμο, αποκατέστησε την εικόνα του κι επανήλθε η δημιουργικότητά του, με νέα έργα όπως: “Δημιουργική Εξέλιξη”, “Μαθουσάλας”, “Αγία Ιωάννα”, που θεωρείται το κορυφαίο αριστούργημά του. Το 1920 ξεκίνησε φεστιβάλ για έργα του στην Αγγλία. Το 1925 κέρδισε το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας.
Ο “Πυγμαλίων”, ένα από τα πιο σημαντικά έργα του, μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη το 1938, εξασφαλίζοντας του το βραβείο Όσκαρ καλύτερου σεναρίου. Είναι η μοναδική καλλιτεχνική φιγούρα παγκοσμίως που έχει κερδίσει το συνδυασμό αυτών των δυο μεγάλων βραβείων.
Ο διάσημος θεατρικός συγγραφέας πέθανε στις 2 Νοεμβρίου του 1950 στα 94 του χρόνια, ενώ δούλευε ακόμα ένα θεατρικό έργο.
Αποφθέγματα
– Το να μπορείς να αντέχεις τη μοναξιά και, επιπλέον, να την απολαμβάνεις, είναι μεγάλο προσόν.
– Η τιμωρία του ψεύτη δεν είναι ότι δεν τον πιστεύουν, αλλά ότι αυτός δεν μπορεί να πιστέψει κανέναν.
– Η σεξουαλική σχέση δεν είναι μια προσωπική σχέση. Μπορεί να είναι ασυγκράτητη και παθιασμένη ανάμεσα σε δύο πρόσωπα που δεν θα μπορούσαν να υποφέρουν ο ένας τον άλλο ούτε μια μέρα σε οποιαδήποτε άλλου είδους σχέση.
– Οι άνθρωποι που πάνε μπροστά σ’ αυτόν τον κόσμο, είναι αυτοί που σηκώνονται, αναζητούν τις συνθήκες που θέλουν, κι αν δεν τις βρουν, τις διαμορφώνουν μόνοι τους.
– Ο έρωτας είναι μια όρεξη που, όπως όλες οι ορέξεις, καταστρέφεται τη στιγμή της ικανοποίησής της.
– Το γεγονός ότι ένας πιστός είναι πιο ευτυχισμένος από έναν άθεο, δεν είναι πιο αξιόπιστο από το γεγονός ότι ένας μεθυσμένος είναι πιο ευτυχισμένος από έναν ξεμέθυστο.
– Η ζωή δεν έχει να κάνει με το να βρεις τον εαυτό σου, αλλά με το να τον επινοήσεις.
– Ελευθερία σημαίνει υπευθυνότητα. Γι’ αυτό πολλοί άνθρωποι τη φοβούνται.
– Η σιωπή δεν κάνει λάθη.
– Είναι επικίνδυνο να είσαι ειλικρινής εκτός αν είσαι και ηλίθιος.
– Δεν έχουμε δικαίωμα να καταναλώνουμε την ευτυχία, όταν δεν την παράγουμε.
– Αυτός που δεν ελπίζει σε τίποτα, δεν απελπίζεται από τίποτα.
– Μερικοί άνθρωποι σκέφτονται τα πράγματα όπως είναι και ρωτάνε «γιατί». Εγώ τα ονειρεύομαι όπως θα ήθελα να είναι και σκέφτομαι «γιατί όχι».
– Η αιτία των διαζυγίων που αποδέχεται η κοινωνία είναι γελοία, μιας και ο κακός χαρακτήρας είναι πολύ πιο σοβαρή αιτία από τη συζυγική απιστία.
– Πατριωτισμός είναι η πεποίθηση πως αυτή η χώρα είναι ανώτερη απ’ όλες τις άλλες, επειδή γεννήθηκες εσύ σ’ αυτή.
– Μια ζωή που αναλώθηκε σε λάθη είναι πολύ πιο αξιέπαινη και πολύ πιο χρήσιμη από μια ζωή που αναλώθηκε κάνοντας τίποτα.
– Ένας άντρας που έχει μυαλό και το ξέρει, μπορεί να νικήσει δέκα που δεν έχουν και δεν το ξέρουν.
– Διαθέτω το δώρο της παρατηρητικότητας που ονομάζεται κυνισμός από κάποιους που το στερούνται.
– Υπάρχουν δύο τραγωδίες στη ζωή: Η μία είναι η αποτυχία στην εκπλήρωση των επιθυμιών μας. Η άλλη είναι η εκπλήρωση όλων των επιθυμιών μας.
– Όταν κάποιος κάνει κάτι για το οποίο ντρέπεται, διακηρύσσει πως έκανε το καθήκον του.
– Το μητρικό ένστικτο κάνει τη γυναίκα να προτιμά το ένα δέκατο από έναν πρωτοκλασάτο άντρα, από την αποκλειστικότητα ενός άντρα τρίτης κατηγορίας.
– Αν μια γυναίκα είναι ωραία, μιλήστε της για την ομορφιά της. Αν είναι άσχημη, μιλήστε της για την ασχήμια των άλλων γυναικών.
– Αυτοί που δεν ξέρουν να ζουν, κάνουν καλά όταν πεθαίνουν.
– Η γυναίκα μοιάζει με τη θάλασσα. Σε παρασέρνει με τα θέλγητρά της, για να σε βάλει σε φουρτούνες.
– Η ζήλια είναι παράσιτο του έρωτα.
– Η ζωή είναι μια αρρώστια και η μόνη διαφορά ανάμεσα σ’ έναν άνθρωπο και σ’ έναν άλλο είναι το στάδιο της αρρώστιας στο οποίο καθένας τους βρίσκεται.
Διαβάστε επίσης:Τσαρλς Μπουκόφσκι: 10 συμβουλές από τον συγγραφέα που έζησε μια ζωή δίχως κανόνες
