Ο Όσκαρ Σίντλερ είναι μία από τις πιο εμβληματικές μορφές της ιστορίας του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, και η ιστορία του έχει γίνει γνωστή σε όλο τον κόσμο μέσα από την ταινία “Η Λίστα του Σίντλερ” του Στίβεν Σπίλμπεργκ. Ωστόσο, πίσω από την κινηματογραφική αποτύπωση, η πραγματική ζωή του Σίντλερ αποκαλύπτει έναν άνθρωπο με πολύπλευρη προσωπικότητα και πολυσύνθετα κίνητρα που μετατράπηκε σε έναν απρόσμενο ήρωα.
Πρώτα χρόνια
Ο Σίντλερ γεννήθηκε το 1908 στο Zwittau, μια μικρή πόλη της τότε Αυστροουγγαρίας (σήμερα μέρος της Τσεχίας), και προερχόταν από μια σχετικά εύπορη οικογένεια. Στα νεανικά του χρόνια, ακολούθησε μια ασταθή καριέρα, που περιλάμβανε πωλήσεις και εμπορικές δραστηριότητες. Η ζωή του δεν είχε τίποτα το εξαιρετικό μέχρι την έλευση του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Από επιχειρηματίας σε σωτήρα
© Getty Images / Ideal Image
Με την έναρξη του πολέμου, ο Σίντλερ εκμεταλλεύτηκε την κατοχή της Πολωνίας από τους Ναζί για να επωφεληθεί οικονομικά. Αγόρασε ένα εργοστάσιο στην Κρακοβία, όπου παρήγαγε κουζινικά και στρατιωτικά είδη για τον γερμανικό στρατό. Αρχικά, το κίνητρό του ήταν καθαρά οικονομικό, ωστόσο, όταν είδε τις φρικαλεότητες του Ολοκαυτώματος, άρχισε να αλλάζει στάση.
Ο Σίντλερ ανέπτυξε στενές σχέσεις με τους Ναζί, κάτι που του επέτρεψε να προστατεύσει τους Εβραίους εργάτες του, ισχυριζόμενος ότι ήταν αναγκαίοι για την πολεμική προσπάθεια. Μέσα από δωροδοκίες και διαπραγματεύσεις, κατάφερε να σώσει περίπου 1.200 ανθρώπους από βέβαιο θάνατο στα στρατόπεδα συγκέντρωσης.
Η “Λίστα του Σίντλερ”
Η περίφημη λίστα του Σίντλερ ήταν ένας κατάλογος Εβραίων εργατών που ο ίδιος έσωσε, καταφέρνοντας να τους προστατεύσει από τις απελάσεις στα στρατόπεδα εξόντωσης. Καθώς οι Ναζί ενίσχυαν την πολιτική γενοκτονίας τους, ο Σίντλερ κατάφερε να πείσει τους αξιωματούχους ότι οι εργάτες του ήταν αναγκαίοι για τη συνέχιση της παραγωγής, προσφέροντας δωροδοκίες και φανταστικά κίνητρα.
Η μεταστροφή του από συνεργάτης του ναζιστικού καθεστώτος σε υπερασπιστή των Εβραίων ήταν εντυπωσιακή. Παρά την προσωπική του περιουσία, την οποία σπατάλησε για να σώσει τους εργάτες του, ο Σίντλερ συνέχισε να λειτουργεί το εργοστάσιο του ως καταφύγιο, ακόμη και όταν το τέλος του πολέμου ήταν προ των πυλών.
Το τέλος του πολέμου και τα μεταπολεμικά χρόνια
© Getty Images / Ideal Image
Μετά το τέλος του πολέμου, ο Σίντλερ έπεσε σε οικονομική δυσχέρεια. Οι επιχειρήσεις του απέτυχαν και αναγκάστηκε να βασιστεί στην οικονομική υποστήριξη από τους “Schindlerjuden” – τους Εβραίους που είχε σώσει – για να επιβιώσει. Παρά τη γενναιότητά του κατά τη διάρκεια του πολέμου, αντιμετώπισε οικονομικές δυσκολίες και πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του σε σχετική ανωνυμία.
Το 1963, στον Σίντλερ απονεμήθηκε ο τιμητικός τίτλος “Δίκαιος των Εθνών” από το Γιαντ Βασσέμ, το Ίδρυμα για τη Μνήμη των Μαρτύρων και των Ηρώων του Ολοκαυτώματος, εκ μέρους του Κράτους του Ισραήλ, σε μη-Εβραίους, που στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, με κίνδυνο της ζωής τους, έσωσαν τις ζωές χιλιάδων Εβραίων.
Έφυγε από τη ζωή το 1974 στη Γερμανία, αλλά το σώμα του μεταφέρθηκε στο Ισραήλ, όπου και θάφτηκε ως ένδειξη ευγνωμοσύνης από τους Εβραίους που έσωσε.
Ο μύθος και η κληρονομιά
Η ιστορία του Σίντλερ έγινε ευρέως γνωστή μέσα από το βιβλίο του Τόμας Κένελι, “Schindler’s Ark” (1982) και την κινηματογραφική μεταφορά του από τον Στίβεν Σπίλμπεργκ το 1993. Η ταινία “Η Λίστα του Σίντλερ” κέρδισε 7 Όσκαρ και έφερε την ιστορία του στο παγκόσμιο προσκήνιο, καθιστώντας τον Σίντλερ σύμβολο ηθικής μεταστροφής και ανθρωπισμού σε μια από τις σκοτεινότερες εποχές της ανθρώπινης ιστορίας.
Διαβάστε επίσης: “Η Λίστα του Σίντλερ”: Το αριστούργημα του Σπίλμπεργκ παραμένει ένα αναγκαίο αντιφασιστικό σχόλιο