Ο Έρνεστ Χέμινγουεϊ είχε περιγράψει το ταλέντο του Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ ως “τόσο φυσικό όσο το σχήμα που αφήνουν στην σκόνη τα φτερά μιας πεταλούδας”.

Γεννήθηκε το 1896 στη Μινεσότα από έναν αλκοολικό πατέρα, μια υπερφιλόδοξη μητέρα και μεγάλωσε μέσα στον πλούτο. Το 1913 γίνεται δεκτός στο πανεπιστήμιο του Πρίνστον και εκεί γίνεται στενός φίλος με τον Έντμουντ Γουίλσον και τον Τζον Μπίσοπ, όπου και περνά τον περισσότερο χρόνο του γράφοντας στίχους για θεατρικές παραστάσεις.

Εγκαταλείπει το Πρίνστον πριν ακόμα αποφοιτήσει και γράφει το πρώτο του μυθιστόρημα “The side of Paradise” (1920). Ήταν η τέλεια συγγραφική στιγμή για να κάνει την εμφάνιση του. H δεκαετία του 1920 ξεκινούσε, το bathtub gin (την εποχή ποτοαπαγόρευσης στην Αμερική, πολλά “χειροποίητα” ποτά έκαναν την εμφάνιση τους) ήταν παντού, η φλογερή νιότη ξετυλιγόταν και ο όμορφος Φιτζέραλντ ήταν ο ιδανικός εκπρόσωπος αυτής της δεκαετίας. Με την πανέμορφη γυναίκα του από τον Νότο των Η.Π.Α πήγαν στο Παρίσι και μια εποχή ανεξέλεγκτου ποτού και διασκέδασης ξεκινά. Στο Παρίσι και στα χρόνια της “μεσοπολεμικής τζαζ” γνωρίζει κι άλλους (αυτό)εξόριστους Αμερικάνους μεταξύ των οποίων τον Έρνεστ Χέμινγουεϊ, τον οποίο θαύμαζε υπερβολικά.

© Bettmann / Getty Images / Ideal Image

Πίσω όμως από αυτό το προσωπείο βρισκόταν ένας συγγραφέας που προσπαθούσε να ισορροπήσει την πολυέξοδη ζωή του με το σοβαρό συγγραφικό του χρέος. Το δεύτερο του μυθιστόρημα, “The Βeautiful and the Damned” (1922) απεικόνισε την μάχη που έδινε εσωτερικά στην διασπορά. To επόμενo και ίσως πιο γνωστό απ’ όλα τα έργα του, ήταν το αριστουργηματικό “The Great Gutsby” (1925) όπου έγραψε την ιστορία ενός γκάνγκστερ και τον επίμονο έρωτα του για ένα πλούσιο κορίτσι.

H συνεχής άνοδος και η λογοτεχνική φήμη, δεν άργησαν να φέρουν τα προβλήματα που αργότερα μετατράπηκαν σε τραγωδία. Ο Σκοτ οδηγήθηκε στον αλκοολισμό, ενώ η Ζέλντα στην σχιζοφρένεια, με μια από τις μεγαλύτερες εμμονές που την βασάνιζαν να είναι η ομοφυλοφιλία του άντρα της.

Ολοκληρώνει το μυθιστόρημα “Tender is the Night”, αποτέλεσμα δουλειάς ετών, το οποίο αφορούσε έναν ψυχίατρο που καταστρέφεται από την πλούσια σύζυγο του. Το έργο αποσπά μέτριες κριτικές αλλά και κακές πωλήσεις. Επιστρέφει στο Χόλιγουντ όπου γράφει σενάρια, όχι με ιδιαίτερη επιτυχία, και παλεύει με τον αλκοολισμό του. Ως εκ θαύματος, ξεκινά το μυθιστόρημα “The Last Tycoon” (1941) που αφορούσε έναν περίπλοκο ταλαντούχο σεναριογράφο. Κατάφερε να ολοκληρώσει το ένα τρίτο από το έργο του, όταν πεθαίνει από καρδιακή προσβολή.

Δεν ήταν μέχρι τη δεκαετία του 1950 όπου το ενδιαφέρον για το συγγραφικό έργο του Φιτζέραλντ πήρε ξανά ζωή. Με την προσεκτική μελέτη των έργων και της καριέρας του μπορεί να καταλάβει κανείς ότι επρόκειτο για έναν άνδρα με βαθιά γνώση της ιστορίας και έναν πεσιμιστή διανοούμενο, όσον αφορά την Αμερική και τον “έρωτα” της για τα επίγεια αγαθά. Από την άλλη, αφιέρωσε τα καλύτερα του μυθιστορήματα στον θαυμασμό και το νεανικό δέος, ελπίζοντας ότι οι υποσχέσεις της Αμερικής θα γίνουν πραγματικότητα.

Η ζωή του Φιτζέραλντ είναι η απεικόνιση του αμερικανικού ονείρου, από την μια η λάμψη, και από την άλλη η υπερβολή και η παρακμή. Όμως, ο στόχος του νεαρού Φιτζέραλντ για επιτυχία και αναγνώριση ως προς το συγγραφικό του έργο επετεύχθη, καθώς τα έργα του έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην παγκόσμια λογοτεχνία.

Το 1940 υπέστη δύο καρδιακές προσβολές. Η τελευταία, στις 21 Δεκεμβρίου προκάλεσε και το θάνατό του σε ηλικία 44 ετών. Τάφηκε στο Ρόκβιλ και στον ίδιο τάφο, θάφτηκε και Ζέλντα Φιτζέραλντ το 1947.

Παρακάτω σας παραθέτουμε μερικά αποφθέγματα του σπουδαίου αυτού άντρα:

Κι έτσι συνεχίζουμε, βάρκες ενάντια στο ρεύμα, που ακατάπαυστα μας ρίχνει πίσω στο παρελθόν. ( “The Great Gatsby”)

Λίγα πράγματα έμαθα για την ομορφιά– αρκετά να γνωρίζω ότι σε τίποτα δεν έχει να κάνει με την αλήθεια . ( “The Beautiful and Damned”)

Τα πράγματα είναι πιο γλυκά όταν χάνονται. Το ξέρω γιατί κάποτε ήθελα κάτι και το πήρα. Ήταν το μοναδικό πράγμα που ήθελα ποτέ τόσο πολύ, και όταν το κατέκτησα μετατράπηκε σε σκόνη στο χέρι μου. ( “The Beautiful and Damned”)

Δεν είμαι συναισθηματικός, είμαι ρομαντικός, όπως είσαι κι εσύ. Η ιδέα είναι, ξέρεις, ότι ο συναισθηματικός άνθρωπος πιστεύει ότι τα όμορφα πράγματα θα κρατήσουν. Ο ρομαντικός άνθρωπος διατηρεί μια απελπισμένη βεβαιότητα ότι δεν θα κρατήσουν. (“This Side of Paradise”)

Δείξε μου έναν ήρωα και θα σου γράψω μια τραγωδία.

Προσωπικότητα είναι μια διαρκής σειρά επιτυχημένων χειρονομιών.

Δε σου ζητώ να με αγαπάς πάντα όπως τώρα. Αλλά σου ζητώ να θυμάσαι. Κάπου μέσα μου πάντα θα βρίσκεται ο άνδρας που είμαι απόψε. ( “Tender is the Night”)

Ο κόσμος υπάρχει μόνο στα μάτια σου. Μπορείς να τον κάνεις όσο μεγάλο ή όσο μικρό θέλεις εσύ.

Η ζωή μας καθορίζεται από ευκαιρίες. Ακόμα κι από αυτές που χάνουμε.

Μου αρέσουν οι άνθρωποι και μου αρέσει να τους αρέσω, αλλά κρατάω την καρδιά μου εκεί που την έβαλε ο Θεός: μέσα μου.

Ποτέ μη μπερδεύεις μια μεμονωμένη ήττα με μια τελική ήττα.

Αισιοδοξία είναι η παρηγοριά μικρών ανθρώπων σε μεγάλες θέσεις.


Διαβάστε επίσης: 30 σοφές φράσεις που μας άφησε ο Έρνεστ Χέμινγουεϊ