Μυθιστοριογράφος, ποιητής και δραματουργός, ο πιο πολυδιαβασμένος Γάλλος συγγραφέας και ένας από τους πιο άξιους εκπροσώπους του κινήματος του Γαλλικού Ρομαντισμού. Λίγα λόγια και τα πιο σημαντικά αποφθέγματα του Βίκτωρ Ουγκώ.
Γεννήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου του 1802 στην πόλη Μπεζανσόν της ανατολικής Γαλλίας. Οι γονείς του ήταν οι Σοφί Τρεμπισέ και Ιωσήφ Ουγκώ, ο οποίος εργαζόταν ως στρατιωτικός και έπειτα ως στρατηγός υπο τις διαταγές του Ναπολέοντα. Από την εφηβική του ηλικία φάνηκε η λογοτεχνική του κλίση, καθώς ξεκίνησε να μεταφράζει κλασσικούς Λατίνους ποιητές όπως ο Βιργίλιος, αλλά και να γράφει ποιήματα.
“Η Παναγία των Παρισίων”
Από το 1815 έως το 1818 σπουδάζει Νομική, αλλά φαίνεται πως ποτέ δεν εξάσκησε το επάγγελμα. Η μητέρα του τον παρότρυνε να κυνηγήσει μια καριέρα στον χώρο της λογοτεχνίας, με αποτέλεσμα να ανοίξει μια εφημερίδα στην οποία εξέδιδε την ποίηση του αλλά και ποίκιλα λογοτεχνικά κείμενα των φίλων του. Το 1821 η μητέρα του πεθαίνει και την ίδια χρονιά ο πατέρας του ξαναπαντρεύεται. Το 1822 δημοσιεύει την πρώτη του ποιητική συλλογή ‘Odes et Poésies Diverses’ και δύο χρόνια αργότερα κυκλοφορεί το πρώτο του μυθιστόρημα, το οποίο ακολούθησε μια πληθώρα θεατρικών έργων.
Το καινοτόμο κίνημα του Ρομαντισμού καλλιεργήθηκε κατά τη διάρκεια της πρώτης δεκαετίας της καριέρας του. To 1831 εκδίδεται ένα από τα πιο σημαντικά έργα του “Η Παναγία των Παρισίων” το οποίο κατέχει τεράστιο μερίδιο αναγνωρισιμότητας.
“Οι Άθλιοι”
Ως ένας πολυγραφότατος συγγραφέας, γίνεται ένας από τους πιο γνωστούς στη Γαλλία μέχρι και τη δεκαετία του 1840. Το 1841 εκλέγεται από την Γαλλική Ακαδημία και προτείνεται ως υποψήφιος στην Chamber of Peers. Το 1843 πραγματοποιεί μια συγγραφική παύση μετά τον πνιγμό της κόρης του αλλά και του συζύγου της. Λίγο αργότερα άρχισε να δουλεύει κρυφά το προσχέδιο του αριστουργήματος του, “Οι Άθλιοι”.
To 1851 οδηγείται στις Βρυξέλλες ακολουθώντας ένα πραξικόπημα. Έζησε στις Βρυξέλλες και στη Βρετανία μέχρι την επιστροφή του στη Γαλλία το 1870. Τα έργα αυτής της περιόδου χαρακτηρίζονται από έναν έντονο σαρκασμό αλλά και κριτική για το κοινωνικό γίγνεσθαι. Ανάμεσα στα αλλά έργα, το 1862 εκδίδονται “Οι Άθλιοι”, ένα έργο οποίο γνώρισε τεράστια επιτυχία σε Ευρώπη και Η.Π.Α και παραμένει ακόμη και σήμερα ένα από τα πιο γνωστά του 19ου αιώνα.
Σχέση με Ελλάδα
Οι πρώτες του ποιητικές αναφορές σχετικά με τον αγώνα των Ελλήνων εμφανίζονται το 1826 με τη δημοσίευση στο γαλλικό Τύπο του ποιήματος “Τα Κεφάλια του Σαραγιού” (Les têtes du serail), εμπνευσμένου από την Έξοδο του Μεσολογγίου, όπου εμφανίζονται μεταξύ των 6000 κεφαλών, που είχαν αποσταλεί στο σαράγι να συνομιλούν μεταξύ τους τα τρία κεφάλια του Μάρκου Μπότσαρη, του Επισκόπου Ρωγών Ιωσήφ και του Κωνσταντίνου Κανάρη. Το 1827 συνθέτει τα ποιήματα Ναβαρίνο (Navarin) και Ενθουσιασμός (Enthousiasme) και την επόμενη χρονιά τα Κανάρης (Canaris), Λαζάρα (Lazzara) καθώς και το περίφημο Ελληνόπουλο (L’ enfant). Όλα τα παραπάνω ποιήματα περιελήφθησαν στη συλλογή Τα Ανατολίτικα.
Παρά τις αντιδράσεις του Αδαμάντιου Κοραή για τον Ρομαντισμό, η Αθηναϊκή Σχολή ασπάζεται το κίνημα με τον πιο σημαντικό εκπρόσωπο τον Νικόλαο Σούτσο.
Ο Ουγκώ εμφάνισε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την απελευθέρωση της Ελλάδας το οποίο εκφράστηκε με το κρητικό ζήτημα. Δεν δίστασε να εκδώσει το διάστημα 1866-1869 επιστολές στον ευρωπαϊκό τύπο αλλά και να εκφράσει την συμπαράσταση του στο πλευρό των Ελλήνων για την αρπαγή των γλυπτών του Παρθενώνα, κατηγορώντας ανοικτά τον λόρδο Έλγιν.
Κληρονομιά
Το 1870 επιστρέφοντας στη Γαλλία, οι Γάλλοι τον αποδέχονται ως ένα δείγμα του δημοκρατικού θριάμβου. Τα χρόνια όμως που ακολούθησαν ήταν βυθισμένα στη θλίψη για τον διάσημο συγγραφέα. Τα έτη 1871 και 1873 χάνει τους δυο γιούς του και το συγγραφικό ενδιαφέρον στα τελευταία του έργα στρέφεται στο θάνατο, τον Θεό αλλά και τον Διάβολο.
Το 1878 παθαίνει εγκεφαλική συμφόρηση και τα επόμενα χρόνια ζει με την ερωμένη του στο Παρίσι μέχρι και το τέλος της ζωή του. Η αυλαία πέφτει για αυτόν τον αριστουργηματικό συγγραφέα στις 22 Μαίου του 1885. Στη Γαλλία κύρηχθηκε εθνικό πένθος, και ο ίδιος ετάφη στο Πάνθεον με τιμές ήρωα.
Αποφθέγματα
– ‘Δεν είναι τίποτα να πεθάνεις. Είναι τρομακτικό να μη ζεις.’
– ‘Εκεί που ανοίγει ένα σχολείο, κλείνει μια φυλακή.’
– ‘Ο κόσμος είναι η Ελλάδα που διαστέλλεται. Η Ελλάδα είναι ο κόσμος που συστέλλεται.’
– ‘Η μεγαλύτερη ευτυχία στη ζωή είναι η πεποίθηση ότι μας αγαπούν.’
– ‘Είναι μαρτύριο για τον άντρα να του αντιστέκεται μια γυναίκα. Αλλά είναι ακόμη μεγαλύτερο μαρτύριο για μια γυναίκα να αντιστέκεται.’
– ‘Οι καλύτερες καρδιές τυχαίνει καμιά φορά να είναι πολύ σκληρές.’
– ‘Είστε κοντά στο χωρισμό όταν το τραπέζι είναι εξίσου θλιβερό με το κρεβάτι.’
– ‘Σ’ αυτόν τον κόσμο υπάρχει μόνο ένα πράγμα στο οποίο πρέπει να υποκλινόμαστε, η μεγαλοφυΐα, και ένα πράγμα στο οποίο πρέπει να πέφτουμε στα γόνατα, η καλοσύνη.’
– ‘Η πίστη είναι απαραίτητη στον άνθρωπο. Αλίμονο σ’ αυτόν που δεν πιστεύει σε τίποτα.’
– ‘Άλλαζε απόψεις, αλλά κράτα τις αρχές σου. Άλλαζε τα φύλλα, αλλά κράτα άθικτες τις ρίζες.’
– ‘Υπάρχει σήμερα μια εθνικότητα ευρωπαϊκή, όπως στον καιρό του Αισχύλου, του Σοφοκλή και του Ευριπίδη υπήρχε μια εθνικότητα ελληνική.’
– ‘Ένα κομπλιμέντο είναι κάτι σαν φιλί μέσα από βέλο.’
– ‘Οι μεγάλοι κίνδυνοι έχουν μια ομορφιά: φέρνουν στο φως τη συντροφικότητα των ξένων.’
– ‘Μην μιμείσαι κανέναν και τίποτα. Το λιοντάρι που μιμείται ένα άλλο λιοντάρι γίνεται πίθηκος.’
– ‘Οι άντρες κυνηγούν. Οι γυναίκες ψαρεύουν.’
– ‘Υποφέρει κανείς μόνο από το κακό που του κάνουν αυτοί που αγαπάει. Το κακό που προέρχεται από έναν εχθρό δεν μετράει.’
Διαβάστε επίσης: 15 μαθήματα ζωής από τον Πάουλο Κοέλιο
