Η πολύκροτη υπόθεση του Τζον Ντέμιανουκ, ενός πολίτη ο οποίος κατηγορήθηκε ότι ήταν ο διαβόητος δεσμοφύλακας “Ιβάν ο Τρομερός” στο ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης Σόμπιμπορ, είναι το θέμα της πολυσυζητημένης μίνι σειράς ντοκιμαντέρ του Neflix.
H νέα σειρά “Ο Διάβολος Της Διπλανής Πόρτας” έκανε πρεμιέρα στην υπηρεσία συνεχούς ροής την Δευτέρα και επικεντρώνεται κυρίως στη δίκη του Ντέμιανουκ στο Ισραήλ τη δεκαετία του ’80. Στην δίκη του συμμετείχαν πολλοί επιζώντες του Ολοκαυτώματος, και το 1988 καταδικάστηκε σε θάνατο, ωστόσο, απαλλάχθηκε από το Ανώτατο Ισραηλινό Δικαστήριο λόγω αμφιβολιών για την ταυτότητα του.
Καταδιώχθηκε και αποκηρύχθηκε σε όλο τον κόσμο. Τελικά κατέληξε σε μια γερμανική δικαστική αίθουσα, επειδή κανείς άλλος δεν θέλησε να τον δεχθεί. Το δικαστήριο του Μονάχου τον έκρινε ένοχο για συμμετοχή σε 28.000 φόνους Εβραίων, ενώ ήταν δεσμοφύλακας κατά τα τελευταία χρόνια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στο ναζιστικό στρατόπεδο εξόντωσης Σομπιμπόρ στη σημερινή Πολωνία.
Τα μέλη της οικογένειας του, σε συνεντεύξεις που έδωσαν, τον απεικονίζουν ως έναν αθώο οικογενειάρχη ο οποίος κατηγορήθηκε άδικα, τα αποδεικτικά στοιχεία εναντίον του όμως προκαλούν ερωτήματα.
Η ταυτότητα
Ο Ντέμιανουκ ήταν στρατιώτης του Κόκκινου Στρατού και αιχμαλωτίστηκε από τους Ναζί την άνοιξη του 1942. Εκπαιδεύτηκε στο στρατόπεδο της Τρεμπλίνκα, στην Πολωνία, και υπηρέτησε επί δύο χρόνια στα στρατόπεδα του Σόριμπορ, του Μάιντανεκ και του Φλόσενμπουργκ.
Μετά τον πόλεμο κατέφυγε στις ΗΠΑ, όπου εργαζόταν σε αυτοκινητοβιομηχανία στο Οχάιο. Εκεί, μια ομάδα ανθρώπων του Ολοκαυτώματος δήλωσαν ότι είχαν δει τον άντρα στη φωτογραφία της ταυτότητας που είχε σταλεί από την KGB στις ΗΠΑ, στο στρατόπεδο της Τρεμπλίνκα και πίστευαν ότι ήταν ο διαβόητος “Ιβάν ο Τρομερός”, ένας δεσμοφύλακας που δολοφόνησε εκατοντάδες χιλιάδες Εβραίους.
Έτσι ξεκίνησε η δίκη του στο Ισραήλ, με τους επιζώντες να λένε ότι ήταν σίγουροι ότι είχαν δει τον Ντέμιανουκ να σπρώχνει τους συγγενείς τους στους θαλάμους αερίων. Ένας άνθρωπος την ώρα που κατέβαινε από το εδώλιοτον κοίταξε στα μάτια και φώναξε “Αυτός είναι ο διάβολος!” Ένας άλλος επιζών τον παρακαλούσε να τους πει: “Γιατί τους σκοτώσατε; Γιατί;” ενώ ο Ντέμιανουκ καθόταν ανέκφραστος στην αίθουσα του δικαστηρίου.
Ο Ντέμιανουκ ισχυρίστηκε ότι δεν είχε δει ποτέ του την φωτογραφία της ταυτότητας και δεν μπορούσε να είναι σίγουρος αν ήταν ή όχι ο ίδιος, ενώ ο δικηγόρος του δήλωσε ότι η ταυτότητα είναι ψεύτικη και στάλθηκε στις ΗΠΑ από την KGB, με σκοπό την εξάπλωση της παραπληροφόρησης.
Χάρη στην ταυτότητα, άλλα έγγραφα και μαρτυρίες από τους επιζώντες του Ολοκαυτώματος, ο Ντέμιανουκ κρίθηκε ένοχος και καταδικάστηκε σε θάνατο το 1988. Κρατήθηκε μέχρι το 1993, όταν η KGB έστειλε ένα φαξ με επιπλέον έγγραφα, αναφέροντας ότι ένας άλλος άνθρωπος με όνομα Ιβάν Μαρτσένκο, ήταν ο “Ιβάν ο Τρομερός”. Το Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ απέσυρε την καταδίκη και η απόφαση αυτή οδήγησε σε οργή, ιδιαίτερα μεταξύ των επιζώντων του Ολοκαυτώματος.
Ο Ντέμιανουκ απελευθερώθηκε και επέστρεψε στο Κλίβελαντ, όπου κατάφερε να μην τραβήξει την προσοχή μέχρι το 1999, όπου απελάθηκε από τις ΗΠΑ στην Γερμανία.
Δείτε παρακάτω το τρέιλερ της μίνι σειράς του Netflix “Ο Διάβολος της Διπλανής Πόρτας”
Διαβάστε επίσης: O χειρότερος βασανιστής του Άουσβιτς