Γιακούζα είναι το όνομα που δόθηκε σε μια σειρά από συνδικάτα οργανωμένου εγκλήματος στην Ιαπωνία, τα οποία άφησαν τα δακτυλικά τους αποτυπώματα σε πολλές πτυχές της ζωής στην Ιαπωνία.

Η Γιακούζα δρα πολύ διαφορετικά από τις υπόλοιπες εγκληματικές οργανώσεις και συγκαταλέγεται ανάμεσα στις πιο σύγχρονες στον κόσμο. Στις αρχές της δεκαετίας του 1960 η αστυνομία έκρινε ότι η Γιακούζα είχε 184.100 μέλη, ωστόσο τα τελευταία χρόνια ο αριθμός τους έχει μειωθεί. Η μείωση αυτή οφείλεται συχνά στις μεταβαλλόμενες ευκαιρίες της αγοράς και σε πολλές νομικές και κοινωνικές εξελίξεις στην Ιαπωνία που αποθαρρύνουν την ανάπτυξη της Γιακούζα.

Παρά το μειωμένο αριθμό τους, τα μέλη της Γιακούζα εξακολουθεί να ασκούν μια σειρά από εγκληματικές δραστηριότητες και πολλοί Ιάπωνες πολίτες παραμένουν φοβισμένοι από την απειλή που αυτά τα άτομα θέτουν για την ασφάλεια τους. Οι περισσότερες από τις δραστηριότητες τους είναι παράνομες (παράνομος τζόγος, ξέπλυμα χρήματος, εκβιασμοί, τοκογλυφία, εμποριο ναρκωτικών και λευκής σαρκός, συμβόλαια θανάτου), ωστόσο διατηρούν και νόμιμες εταιρείες.

Όνομα και προέλευση

Ο όρος Γιακούζα στα ιαπωνικά σημαίνει «8-9-3» (Ya-Ku-Za) που έγιναν η λέξη “Yakuza” και σημαίνει άχρηστο ή άσκοπο. Πρόκειται για το χειρότερο φύλλο στο Oicho-Kabu, το ιαπωνικό black jack, όπου το φύλλο που κερδίζει δεν είναι το 21 αλλά το 19. Οπότε όποιος τραβούσε 20 έχανε. Ο όρος σταδιακά άρχισε να σημαίνει «απόκληρος» και σημειολογικά βάπτισε την οργάνωση.

Υπάρχουν αρκετές θεωρίες για την προέλευση των Γιακούζα. Η πρώτη θέλει τους Γιακούζα να προέρχονται από τους kabuki-mono (σημαίνει κάτι μεταξύ τρελού και αλλόκοτου), μια τάξη εκκεντρικών σαμουράι του 17ου αιώνα που ντύνονταν προκλητικά, έφεραν πολύ μακροά σπαθιά, εκφόβιζαν ολόκληρα χωριά και μερικές φορές εκτελούσαν αμάχους για κανέναν ιδιαίτερο λόγο.

Όταν οι υπηρεσίες που προσέφεραν έπεσαν σε δυσμένεια, άρχισαν τις κλοπές, τους εκβιασμούς και τη τρομοκρατία. Η ίδια η Γιακούζα δε δέχεται αυτή την άποψη και υποστηρίζει ότι προέρχεται από τους machi-yokko (υπηρέτες της πόλης), οι οποίοι προστάτευαν τους πολίτες από τους kabuki-mono, σαν σύγχρονοι Ρομπέν των Δασών.

Η λέξη “Yakuza” αναφερόταν αρχικά για ένα άτομο που ήταν μέλος συμμορίας, αλλά σήμερα αναφέρεται στο οργανωμένο έγκλημα της Ιαπωνίας στο σύνολο του. Το “Boryokudan”, μια άλλη λέξη για την Γιακούζα, θεωρείται προσβολή. Αναφέρεται στους εκφυλισμένους, βίαιους γκάνγκστερ χωρίς παράδοση ή τιμή. Έτσι ονοματίζει η ιαπωνική αστυνομία την Γιακούζα.

Sokaiya

Η μέθοδος Sokaiya είναι στην ουσία μια μορφή δωροδοκίας που εφαρμόζεται από την Γιακούζα. Αλλά σε αυτή την περίπτωση τα ποσά είναι τεράστια. Αγοράζουν μετοχές από μια εταιρεία για να αποκτήσουν έναν τόπο για την συνάντηση των μετόχων. Μετά, θα προσπαθήσουν να βρουν όσο γίνεται περισσότερα σκοτεινά μυστικά για τους ιθύνοντες της εταιρίας και τους εκβιάζουν, ότι αν δεν τους δώσουν αυτό που θέλουν, θα αποκαλύψουν όσα ξέρουν. Να ξέρετε, ότι οι Ιάπωνες είναι ο λαός που φοβάται περισσότερο από κάθε άλλον, τον δημόσιο εξευτελισμό. Φυσικά, όλο αυτό γίνεται με πολύ μεγάλη ευγένεια, χωρίς την χρήση όπλων.

Irezumi

© Barcroft Media / Getty Images / Ideal Image

Η Γιακούζα έχει αφομοιώσει τόσο τα παραδοσιακά ιαπωνικά χαρακτηριστικά, όσο και τα πιο δυτικά πρότυπα, όπως τα μαύρα κουστούμια και τα ακριβά αυτοκίνητα. Ένα πρώτο χαρακτηριστικό γνώρισμα των μελών της Γιακούζα είναι τα τατουάζ,  όμως σε αντίθεση με τις σύγχρονες διαδικασίες εδώ το μελάνι εγχύνεται κάτω από δέρμα του μέλους. Αυτή η μέθοδος ονομάζεται Irezumi. Τα τατουάζ διαφέρουν μεταξύ τους ανάλογα με την οικογένεια στην οποία ανήκει το μέλος, ωστόσο συνήθως απεικονίζουν παραδοσιακές εικόνες της ιαπωνικής δόξας, όπως πολεμιστές σαμουράι.

Τα τατουάζ αντιπροσωπεύουν την γενναιότητα των αντρών, εφόσον άντεξαν όλο αυτόν τον πόνο. Τα μέλη δεν επιτρέπεται να δείξουν τα τατουάζ τους σε ανθρώπους που δεν είναι μέλη της Γιακούζα. Όποιος παραβιάσει αυτόν τον κανόνα τιμωρείται βάναυσα.

Το Irezumi αποτελεί «ταυτότητα» για τον εκάστοτε Γιακούζα. Πολύ περισσότερο, όμως, για τον μετανοημένο Γιακούζα, ο οποίος στα μάτια της κοινωνίας, φέρει για πάντα το «στίγμα» ενός ασυγχώρητου παρελθόντος.

Yubitsume

Το Yubitsume είναι το κόψιμο ενός δακτύλου ως ένδειξη μετάνοιας ή απολογίας. Κατά την πρώτη παράβαση, ο παραβάτης πρέπει να κόψει την τελευταία φάλαγγα του αριστερού μικρού δάχτυλο και να δώσει το κομμένο μέρος στο αφεντικό του. Μερικές φορές ένας υπαρχηγός μπορεί να το κάνει αυτό σε μετάνοια προς τον ηγέτη αν θέλει να σταματήσει ένα μέλος της συμμορίας δικό του από περαιτέρω αντίποινα.

Η καταγωγή του προέρχεται από τον παραδοσιακό τρόπο που χειρίζεται ένα ιαπωνικό σπαθί. Τα τρία τελευταία δάχτυλα του κάθε χεριού που χρησιμοποιούνται για να πιάσουν σφιχτά το σπαθί, με τον αντίχειρα και το δείκτη ελαφρώς χαλαρό. Η αφαίρεση των δακτύλων αρχίζει με το μικρό δάχτυλο και συνεχίζει κατά μήκος του χεριού μέχρι το δείκτη, ώστε να εξασθενεί σταδιακά το κράτημα του σπαθιού.

Ανθρωπιστική βοήθεια

Η Γιακούζα αυτοπροβάλλεται ως μια «ανθρωπιστική οργάνωση», τροφοδοτώντας με παντός είδους κοινωνική προσφορά το ανθρωπιστικό της προφίλ.

Το 2011, η Ιαπωνία χτυπήθηκε από ένα τεράστιο τσουνάμι. Χιλιάδες άνθρωποι πέθαναν και άλλοι τόσοι έμειναν χωρίς σπίτι και φαγητό. Η Γιακούζα ήταν από τους πρώτους που πήγε να βοηθήσει στο χτίσιμο σπιτιών και την εκκένωση κτιρίων. Σύμφωνα με το Listverse, δεν ήταν η πρώτη φορά που η Γιακούζα προσέφερε την βοήθειά της. Το 1995, κατά την διάρκεια του σεισμού στο Κόμπε, η Γιακούζα ήταν η πρώτη που διέθεσε σκάφη και ελικόπτερα για την παροχή βοήθειας και μετέφερε προμήθειες σε όσους τα είχαν ανάγκη.

Τελετή μύησης

Για να γίνει κάποιος μέλος της Γιακούζα, υπάρχουν πολλά στάδια από τα οποία πρέπει να περάσει και ένα από αυτά είναι η τελετή μύησης. Το κλειδί για την ιεραρχία είναι η σχέση oyabun-kobun, ένα σύνολο ρόλων πατέρα-γιου που συνδέει όλες τις ομάδες Γιακούζα μαζί. Τα νεότερα μέλη παίρνουν έναν βοηθητικό ρόλο δίπλα σε ένα έμπειρο μέλος. Στην τελετή μύησης, το νέος μέλος (kobum) θα κάτσει απέναντι από τον «πατέρα» του (oyabun). Τα ποτά τους ετοιμάζονται από άλλα μέλη. Το ποτήρι του νέου μέλους έχει λίγο ποτό, ενώ του έμπειρου είναι γεμάτο. Αυτό αντιπροσωπεύει την διαφορά στο status τους.

Η Γιακούζα στην πολιτική

Το 2012, τα πολιτικά πράγματα της Ιαπωνίας απασχόλησαν την παγκόσμια κοινή γνώμη. Αυτό συνέβη μετά την παραίτηση του τότε πρωθυπουργού Keishu Tanaka, καθώς ήρθαν στο φως της δημοσιότητας οι μυστικές του διασυνδέσεις με την Γιακούζα. Κατά την διάρκεια των εκλογών, ο οργανισμός λειτουργεί με 2 οντότητες: τις εκστρατείες και τους σωματοφύλακες. Επίσης, μπορούν να εγγυηθούν έναν συγκεκριμένο αριθμό ψήφων για τον αγαπημένο τους υποψήφιο. Μέχρι τώρα έχουν υπάρξει 4 πρωθυπουργοί που ήταν συνδεδεμένοι με την Γιακούζα.

Πόλεμος κατά της Γιακούζα.

Ο «πόλεμος κατά της Γιακούζα» στην Ιαπωνία χρονολογείται από τα μέσα της δεκαετίας του ’60. Τα τελευταία χρόνια, το κράτος έχει καταφέρει να περιορίσει την επιρροή της οργάνωσης, πλήττοντας όσους συνεργάζονται μαζί τους, στοχεύοντας περισσότερο στο αίσθημα αισχύνης, αναγκάζοντας τους να κόψουν τους δεσμούς, για να αποφύγουν τη ντροπή της δημόσιας ταπείνωσης.

Η αστυνομία τα τελευταία χρόνια προσπάθησε να χτυπήσει τη Γιακούζα, χωρίς ωστόσο να της προκαλέσει κάποιο πλήγμα – καθώς κάτι τέτοιο θα είχε απρόβλεπτες συνέπειες στα υψηλότερα στρώματα της πολιτικής και της επιχειρηματικής ζωής της χώρας.

Πολλοί είναι αυτοί που θεωρούν ότι αν η επιρροή της Γιακούζα περιοριστεί, το έγκλημα θα επιστρέψει στους δρόμους της Ιαπωνίας.

Διαβάστε επίσης: 7 φρικιαστικές δολοφονίες της Μαφίας